Wymiar kary za przestępstwo popełnione w ramach czynu ciągłego.
Definicja czynu ciągłego usytuowana jest w treści art.12 § 1 Kodeksu Karnego, dalej użyto skrótu KK. Zgodnie, z którego treścią dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony; jeżeli przedmiotem zamachu jest dobro osobiste, warunkiem uznania wielości zachowań za jeden czyn zabroniony jest tożsamość pokrzywdzonego. Kodeks karny nie definiuje terminu krótkiego odstępu czasu, jednakże w orzecznictwie przyjmuje się, że taki odstęp czasu nie powinien przekroczyć kliku miesięcy. Porównując art. 6 § 2 KKS., który normuje czyn ciągły w prawie karnym skarbowym. Stanowi on, że „za krótki odstęp czasu uważa się okres do 6 miesięcy. Przechodząc do analizy z góry powziętego zamiaru, to wskazać należy, iż działanie sprawcy w takim przypadku musi być umyślne. Dodatkowo zamiar dotyczący wszystkich czynów, musi istnieć przed podjęciem pierwszego z czynów. Niezwykle trudno udowodnić sprawcy, aby już przed podjęciem pierwszego czynu działał z góry powziętym zamiarem.
Jednakże niejako z automatu czyn ciągły ustanawiany jest wcale często obok przestępstwa kradzieży, czy też handlu narkotykami. Drzewiej takie zestawienia rodziło surowsze konsekwencje w stosunku do sprawców tzw. czynów przepołowionych, m.in. kradzieży, gdzie pojedynczy czyn mógł być uznany za wykroczenie, a kumulacja tychże zachowań (czynów) wypełniała znamiona kradzieży. Jednakże w polskiej ustawie karnej pojawił się nowy przepis, który zaostrza odpowiedzialność karną, w przypadku dopuszczenia się przestępstwa w ramach czynu ciągłego. Zgodnie z treścią art.57b skazując za przestępstwo określone w art. 12 § 1 sąd wymierza karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia do podwójnej wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia. Przepis art. 57b KK został dodany do Kodeksu karnego na mocy art. 38 ustawy z 19.06.2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1086).
„Komentowany przepis nakazuje wymierzyć sprawcy przestępstwa popełnionego w warunkach art. 12 § 1 k.k., czynu ciągłego zatem, karę w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia do podwójnej wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia. W wypadku podwyższenia kary powyżej dolnej granicy oznacza to, że– kara grzywny za czyn ciągły nie może być niższa od 11 stawek dziennych, – kara ograniczenia wolności nie może być niższa od 2 miesięcy, – kara pozbawienia wolności nie może być niższa od 2 miesięcy. Rzecz jasna, podane powyżej minima nie wchodzą w rachubę wówczas, gdy dolna granica ustawowego zagrożenia za konkretne przestępstwo jest wyższa od tych, które zapisano w art. 33 § 1, art. 34 § 1 i art. 37 k.k. Jeżeli przeto przykładowo dolna granica ustawowego zagrożenia za przestępstwo kradzieży z art. 278 § 1 k.k. wynosi 3 miesiące pozbawienia wolności, to wymiar tej kary za czyn ciągły nie może być niższy od 4 miesięcy.”
W tym miejscu wytłumaczyć należy, że do dnia 23 czerwca 2020 r. w stosunku do sprawców dopuszczających się przestępstwa w ramach czynu ciągłego, Kodeks karny nie przewidywał żadnych szczególnych wytycznych co do wymiaru kary. Mając na uwadze powyższe zauważyć należy, iż dyrektywa nadzwyczajnego obostrzenia kary, będzie miała zastosowanie do sprawców, którzy dopuścili się takiego czynu w dniu 23 czerwca 2020 r. Lub później. Zgodnie z treścią art. 4 § 1 KK, jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy.
Reasumując powyższe podnieść należy, że wprowadzenie art.57 b KK zaostrzyło odpowiedzialność karną sprawców dopuszczających się przestępstwa w ramach czynu ciągłego. Dlatego tak ważna jest obrona już na początkowym etapie postępowania, aby wykazać, że sprawca nie działał w ramach art.12 § 1 KK.
1 M. Kulik [w:] Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, red. M. Mozgawa, LEX/el. 2021, art. 12. https://sip.lex.pl/#/commentary/587736814/663605/mozgawa-marek-red-kodeks-karny-komentarz-aktualizowany?cm=URELATIONS (dostęp: 2022-01-05 18:54) 2 G. Łabuda [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2021, art. 57(b). https://sip.lex.pl/#/commentary/587846651/644091/giezek-jacek-red-kodeks-karny-czesc-ogolna-komentarz?cm=URELATIONS (dostęp: 2022-01-05 19:13)